Cmentarz wojskowy Czersk-jeńcy rosyjscy z lat 1914-1917

Cmentarz ten jest położony w głębi lasu za miastem i niełatwo go odszukać. W Czersku była filia większego obozu jenieckiego z Tucholi. Wśród internowanych tutaj żołnierzy byli także Ukraińcy, Polacy, Rumuni, a nawet Anglicy. Wg stanu na dzień 1.XII 1916 w obozach tych przebywało łącznie 26 tysięcy jeńców. Chorowali oni na tyfus, dyzenterię i inne choroby. Warunki sanitarne i bytowe były bardzo złe. Na cmentarzu tucholskim z lat 1914 -1918, w 383 mogiłach zbiorowych i 15 indywidualnych pochowano, m. in., 2308 jeńców rosyjskich, 2450 rumuńskich.
15.05.1920 r. polskie władze przygotowały obóz do przejęcia jeńców z wojny z bolszewikami. Mogło w nim przebywać 6 tys. osób. Tak zwany blok bolszewicki liczył w maju 1922 r. 15 oficerów i 848 szeregowych. Zmarłych grzebano na starym i nowym cmentarzu obozowym. Mieli oddzielną kwaterę z krzyżem i napisem „Rosjanie-Bolszewicy 1920-1921”. Pofałdowany teren w środku lasu, wyznacza dawne zbiorowe mogiły. O tucholskim obozie zrobiło się głośno przed kilku laty, kiedy Rosjanie przyrównali go do Katynia, zarzucając Polakom złe traktowanie ich więźniów. To prawda, że wielu jeńców zmarło z wycieńczenia i z powodu chorób, ale nikt do nich nie strzelał. Teren dawnego obozu w części zalesiono, w części podzielono na działki budowlane. Za płotem tuż obok pomnika „czterech narodów” działa betoniarnia.

Pomnik na tym cmentarzu z krzyżem katolickim, krzyżem prawosławnym, z półksiężycem i gwiazdą Syjonu. Odsłonięty w listopadzie 1917 r. (w ostatnich latach odnowiony) został wzniesiony przez jeńców polskich przebywających w pruskim obozie jenieckim. Napis w języku rosyjskim, rumuńskim, polskim i niemieckim głosi „Wojenni jeńcy polscy swoim towarzyszom 1914-1918”.
Na czerskim cmentarzu nie ma takiego pomnika, a tylko widoczna na wstępie tablica informacyjna. Oto kilka zdjęć z tego leśnego cmentarza, które wykonałem 18 sierpnia 2007 r.

HISTORIA CMENTARZY STAROGARDZKICH
CMENTARZ LINOWIEC POD STAROGARDEM-GALERIA ZDJĘĆ
CMENTARZ KOCBOROWO W STAROGARDZIE-GALERIA ZDJĘĆ
CMENTARZ ŻYDOWSKI W STAROGARDZIE-GALERIA ZDJĘĆ
CMENTARZE EWANGELICKIE W STAROGARDZIE-GALERIA ZDJĘĆ
POWRÓT CMENTARZE
STRONA GŁÓWNA
Strona umieszczona w sieci 1 lutego 2008 r. Wszystkie zdjęcia własne wykonane w sierpniu 2007 r. za wyj. zdjęcia mogił zbiorowych z Tucholi wyk. przez redakcję "Nowości". Ostatnia aktualizacja: