Pamiętnik Aleksandra Niewiarowicza

W 1870 roku wyjechałem z ojcem ze stacji Żmirynki[1] odeskiej drogi do Braiłowa[2], małe miasteczko podolskiej guberni, gdzie ojciec wziął podróż, aby budować cukrownię[3], rozpoczęły się roboty przy budowie. Moim obowiązkiem było dostarczanie ludzi do roboty, prowiantu dla nich oraz prowadzić rachunki w biurze ojcowskim.
Ojciec rządził na budowie, ale mnie było jednocześnie ciężko i poprosiłem ojca, ażeby przyjął kogokolwiek mnie do pomocy biurze. Wtem jednego dnia o godzinie 4-tej przychodzi mężczyzna młody, włosy jasnoblond, wzrostu dosyć słusznego, z postawą powagi, lat 22, przedstawia swoje nazwisko-Lewicki- i prosi o obowiązki w biurze. Ojciec go przyjął uprzejmie, bardzo mu się podobał.
Nazajutrz wręczył mu angaż, a ja się z nim zaprzyjaźniłem ogromnie. Od przybycia mego do Braiłowa upłynął już rok Co niedziela chodziłem z Lewickim do kościoła i wracaliśmy razem na obiad. Razu pewnego- 15 czerwca 1871 r.- wstałem bardzo rano, przychodze do biura, Lewicki jeszcze spał. Obudziłem go, a raczej wyciągnąłem za nogi z łóżka więc się ubrał w odświętne ubranie i poszliśmy razem na herbatę, gdzie moja siostra Anastazja na nas czekała w dużym pokoju.
Po przywitaniu usiedliśmy do herbaty, potem zacząłem namawiać Lewickiego, aby poszedł do kościoła przód nie chciał, a potem się zgodził. Pojechaliśmy do kościoła, a raczej kapliczki, gdzie był P. Jezusa cudowny obraz. Dosyć dużo osób się zebrało wyższej i niższej klasy, tuż obok za kapliczką był cmentarz. Drogie pomniki, cudne drzewa, bardzo było ładnie dla spacerujących dla odpoczynku. A że przyszliśmy na nabożeństwo godzinę wcześniej poprosiłem Lewickiego i on się zgodził, aby tam pospacerować tak, jak wiele innych osób. Potem zawróciliśmy na drugą drożynę i wtem zobaczyłem 3 osoby-2 kobiety i mężczyznę. Przyspieszyłem kroku, doganiam i zobaczyłem-pierwsze spojrzenie wstrząsnęło mną, jakby iskra elektryczna, nie mogłem dać tłumaczenia poza tym, że ona mi się bardzo podobała.
Dało się słyszeć uderzenia dzwonów na nabożeństwo i te 3 osoby skierowały się do kościoła, a ja oczu z niej nie spuszczałem. Wzrostu była miernego, w brązowej sukni, włosy blond złociste, zęby śliczne, jak alabaster białe, oczy pełne niebieskie. Raptem słyszę wołanie, odwracam się, to Lewicki woła mnie do kościoła. Poznał po zadumanej mej twarzy, że coś się stało, pyta, ale ja nie chcę odpowiedzieć z czego on się bardzo zadziwił. Taka okropna zmiana we mnie zaszła. Weszliśmy do kościoła i zaraz mój wzrok się spotkał z tą nieznajomą cud piękności i znowuż me serce zaczęło szybciej bić.